Paranoid kişilik bozukluğu, kişinin başkalarından şüphe etmesiyle karakterize olan psikolojik bir rahatsızlıktır. Toplum içerisinde paranoya olarak da adlandırılır.
Bu psikolojik rahatsızlık, gerçekte güven zedeleyici bir neden olmaksızın çevresindeki insanlardan şüphe etmesidir. Paranoid KB yaşayan insanlar, çevresindeki kişiler tarafından kullanıldıklarını, takip edildiklerini veya arkasından iş çevrildiğini düşünür. Elbette bu durumun gerçek bir kanıtı yoktur. Kişiler bunu iç dünyalarında yaşar.
Paranoid Kişilik Bozukluğu’na sahip insanlar bu şüphe duygusunu sürekli yaşarlar. Çünkü sürekli insanlar tarafından zarar gördüğünü veya göreceğini düşünürler. Aşırı alınganlık ve kuşkuculuk, bu psikolojik rahatsızlığın temel belirtilerindendir. Sürekli zarar göreceklerini düşündüklerinden dolayı kendilerini savunmaya ihtiyaç duyarlar. Bununla birlikte bu kişilik bozukluğunun diğer belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
-Kin tutarlar; kindardırlar.
-Sürekli sömürüleceklerine inanırlar. Bu sebeple uzun süreli ilişkiler kuramazlar.
-Diğer insanların sadakatinden ve bağlılığından şüphe duyarlar.
-Kimseye güvenmezler.
-Başkalarının söylediklerinde kötü anlamlar olduğuna inanırlar.
-Eleştirileri kabul etmezler. Olumlu geribildirimlerde dahi kötü anlamlar olduğunu düşünürler.
-Zarar görmekten korktukları için sürekli savunma halindedirler.
-İş yerlerinde insanların onlar hakkında olumsuz konuştuklarına inanırlar.
-Tartışma halinde saldırganca tavırlar sergileyebilirler.
-Romantik ilişkilerinde sadakatsizlik kavramıyla sorunlar yaşarlar. Bu sebeple uzun süreli ilişkiler kuramazlar.
Paranoid kimseler hayatlarının merkezine güvenmemeyi koyarlar. Bu sebeple çevresindeki insanları da kendilerine zarar verecekleri etiketiyle değerlendirirler. Dolayısıyla bu kişilerle iletişim kurarken dikkatli davranılmalıdır.
Herhangi bir uyarana karşı hassasiyet duyarak saldırganca tavırlarda bulunabilirler. Bundan dolayı, bu insanlara yaklaşırken “güvenilir biri olma” sıfatını, paranoid insanların algılamasını sağlamalısınız. Bunun için ise açık ve net olmak, dürüstçe kendinizi ifade etmek oldukça önemlidir.
Bu kişiler, karşıdaki insanlardan şüphe duymaya başlarsa kızgınlık yaşarlar. Dolayısıyla bu insanların tavırları karşısında aynı tepkiyi vermemek önemlidir.
Şu noktayı aklınızdan çıkarmayın; karşınızda yaralı bir insan var. Geçmiş dönem çocukluk çağı travmaları veya istismar öyküsü olan insanlarda bu yapı oluşabiliyor. Dolayısıyla karşınızdaki insanın şüphesi ve öfkesi, hayatta herkese karşı bir savunma mekanizmasıdır. Bu sebeple bunu aklımızda tutarak paranoid insanlara yaklaşım sergilemeliyiz.
