Klostrofobi, kısaca kapalı alan korkusudur. Kişilerin kapalı alanlarda, mahsur kalacaklarına veya zarar göreceklerine dair felaket senaryoları düşündüğü bir durumdur. Özellikle asansör, tünel, uçak gibi korkular oldukça yaygındır.
Bu fobi, kaygı bozukluğundan kaynaklı bir sorundur. Bu durumun belirtileri genellikle kaygı tabanlıdır. Uzun vadede insanların hayat kaliteleri düşürür. Panik atak, kaygı, irkilme gibi belirtilerin yanında aşağıdaki semptomlar görülebilir;
-Kalp çarpıntısı
-Terleme
-Vücut sıcaklığının artması
-Mide bulantısı ve kusma
-Kişinin kontrolünü kaybetmesi
-Ölmekten korkma
-Baş ağrısı
-Baş dönmesi
Bu belirtileri yaşayan insanların hareket alanları azalır. Kendilerini birçok işlevsel şeyden mahrum hissederler.?
Klostrofobi, yani kapalı alan korkusu, birçok faktöre bağlı olarak kişilerde görülebilir. Kişiden kişiye değişkenlik göstermekle beraber, kişileri nasıl tetiklediğinin de önemi vardır.
Kapalı alan korkusunun ortaya çıkmasında çocukluk yaşantılarıyla bağlı travmaların rolü yüksektir. Mesela çocukluk çağında ceza olarak karanlık bir odaya kapatılan çocuklarda bu durumun görülme olasılığı yüksektir.
Çevre faktörü, bu fobiyi ortaya çıkaran bir başka etkendir. Genellikle karanlık korkusu olan insanların, maruz kaldıkları karanlık alan şakaları gibi durumlar bu tarz sorunların ortaya çıkmasını tetikleyebiliyor.
Kapalı alan korkusunun teşhisi için terapiye gelen insanların bu durumu nasıl, nerede ve ne zaman, hangi şiddette yaşadığı dinlenir. Bunlar sonucunda yol haritası belirlenir. Kişinin işlevsel ve güçlü yönleri teşhis edilir. Bu güçlü yönlerin, sorunu aşmakta hangi noktalarda yetersiz geldiği belirlenir.
Klostrofobi kişilerin çaresiz hissetmesine sebep olabilir. Bu çaresizlik ise “öleceğim” düşüncelerinin gelmesine sebep olabilir. Bu sebeple zihni o anda bedenle paralel hale getirmek oldukça önemlidir. Kapalı alan korkusu tetiklendiği an şu uygulamaların yapılması, klostrofobiyi yönetmek için yararlı olabilir;
-O an durun ve nefes egzersizi yapın
-Etrafınıza bakın ve bir tehdit altında olmadığınızı kendinize hatırlatın
-Eğer o an kendinize odaklanabiliyorsanız açık havaya geçin
Klostrofobiyi yenmek isteyen insanlar yapması gereken birçok yöntem olabilir. Bu noktada ilk olarak nefes egzersizlerin önemi yadsınamaz. Düzenli meditasyon yapan insanların, duygu ve düşünce kontrolleri daha yüksek olur. Ayrıca insanlar duyu organlarıyla algıladıkları nesneler aracılığıyla gerçeklikten kopmadan düşünceleriyle baş edebilirler.
Klostrofobinin tedavisi içi kullanılan yöntemler arasında ilaç tedavisi, Klinik Psikolog ile gerçekleştirilen Bilişsel Davranışçı Terapi gibi yöntemler kullanılır. Bilişsel davranışçı terapiyle birlikte maruz bırakma terapisi, sanal gerçeklik uygulamaları gibi yöntemler uygulanır.
Kapalı alan korkusu kişilerin üzerine giderek ve kapalı alanın içinde bekleyerek atlatabileceği bir durum değildir. Bu durumu tetikleyen ve ortaya çıkaran faktörlerin duygusal yükü çalışılmadan, kişilerin kendini kapalı alanlara maruz bırakması uygun değildir. Bu durum daha kötü sonuçlara yol açabilir.
